Przepisy regulujące ochronę wynagrodzenia znajdują się w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy. Dotyczą one wyłącznie świadczeń wynikających z zatrudnienia na podstawie umowy pracę, spółdzielczej umowy o prace i aktów równorzędnych, czyli mianowania, powołania, wyboru.
Przepisy nie mają zastosowania do umów cywilnoprawnych, czyli umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Zgodnie z tymi regulacjami pracodawca ma obowiązek prawidłowo i terminowo wypłacać pracownikowi wynagrodzenie. Powinno się to odbywać co najmniej raz w miesiącu, w stałym, ustalonym terminie, nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
Już z chwilą nawiązania stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy, natomiast pracodawca do wypłaty wynagrodzenia za tę pracę. Nie ma znaczenia, jaka jest przyczyna zaprzestania wypłacania pracownikowi wynagrodzenia. Istnieją więc solidne podstawy prawne chroniące interesy pracownika jako słabszego ekonomicznie i socjalnie kontrahenta w stosunku pracy. Mimo tak rozległych regulacji wciąż zdarzają się sytuacje, gdy pracodawca zwleka z wypłacaniem wynagrodzenia bądź całkowicie uchyla się od tego obowiązku.
Co może zrobić pracownik, aby uzyskać zaległe wynagrodzenie?
Zanim podejmie bardziej radykalne środki powinien spróbować wyjaśnić z pracodawcą, jakie są przyczyny takiej sytuacji i ustalić termin spłaty zaległych należności. Podstawowym działaniem, jakie może podjąć pracownik jest skarga do Państwowej Inspekcji Pracy.
Jeżeli okaże się ona zasadna właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do nakazania pracodawcy wypłacanie należnego wynagrodzenia za pracę, takie działanie nosi nazwę nakazu płacowego. Może on być wydany tylko w sytuacji, gdy zaistnieje obowiązek wymagalny i bezsporny. Inspektor może również wszcząć postępowanie w sprawie popełnienia wykroczenia przeciwko prawom pracownika. W celu dochodzenia swoich roszczeń pracownik może się również udać do sądu.
W tej sytuacji oprócz należności głównej pracownik jest uprawniony do ubiegania się o odsetki za zwłokę. Odsetki przysługują pracownikowi nawet wtedy gdy nie poniósł szkody z powodu opóźnienia i pracodawca nie miał wpływu na opóźnienie. W zależności od wysokości zaległej kwoty wynagrodzenia sprawę rozpoznaje sąd rejonowy lub okręgowy, pracownik może złożyć pozew osobiście lub przez pełnomocnika, którym może być inspektor pracy.
Przed złożeniem pozwu przeciwko pracodawcy pracownik może skierować wniosek o postępowanie pojednawcze. Ma ono na celu nakłonienie stron do zawarcia ugody. Takie postępowanie może być szansą na definitywne załatwienie sporu.
Natychmiastowe wypowiedzenie umowy o pracę
Kolejną możliwością jest natychmiastowe wypowiedzenie umowy o pracę. Jeśli pracodawca nie wypłaca pracownikowi wynagrodzenia za pracę narusza swoje podstawowe obowiązki.
Sytuacja, kiedy pracodawca zaprzestaje wypłacania wynagrodzenia jest zwykle trudna dla pracownika, dlatego też powinien on mieć możliwość egzekwowania swoich praw.
Może Cię zainteresować:
O Bartek
Jestem studentem prawa. Postanowiłem postawić blog z darmowymi poradami prawnymi, by służyć ludziom w potrzebie. Moim hobby jest także szeroko pojęte ogrodnictwo.